Tết Đoan Ngọ hay còn gọi là Tết Đoan Dương là một ngày lễ quan trọng trong tập tục của người Việt Nam, được tổ chức vào đúng giờ Ngọ ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm. Ngày mà mọi người dân sẽ ăn các món ăn truyền thống để diệt trừ sâu bọ, bệnh tật, giun sán,... Vì vậy, hôm nay Nấu và ăn sẽ giới thiệu với các bạn những món ăn truyền thống mà người Việt Nam thường ăn vào ngày Tết này nhé!
CÙNG KHÁM PHÁ VỚI NẤU VÀ ĂN NGAY NÀO!
1. Truyền thống ngày Tết Đoan Ngọ.
- Tết Đoan Ngọ cũng được diễn ra ở một số nước Đông Á như Trung Quốc, Triều Tiên, Đài Loan,... Đoan có nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11 giờ đến 13 giờ, Đoan Ngọ tức là lúc mặt trời bắt đầu ngắn nhất và ở gần Trái Đất nhất. Ở Việt Nam, ngày Tết này còn được người nông dân gọi với một cái tên dân dã là Tết diệt sâu bọ.
- Đây là ngày phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt bớt các loài sâu bệnh có hại cho cây trồng bằng việc ăn bánh tro, rượu nếp trắng hay rượu nếp cẩm, các loại trái cây theo mùa,...
- Ngày xưa, vào ngày lễ này thì người dân có tục nhuộm móng chân, móng tay, tục khảo cây lấy quả, tục treo ngải cứu để trừ tà,... Tuy nhiên, hiện nay thì hầu hết các tập tục đó đều không còn lưu truyền trong dân gian nữa, nhưng vẫn còn một vài vùng quê nông thôn Việt Nam giữ tục tắm nước lá và tục đi hái lá thuốc.
2. Các món ăn nên ăn trong ngày Tết Đoan Ngọ.
1. Rượu nếp trắng, rượu nếp cẩm.
- Rượu nếp là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết diệt sâu bọ của người Việt Nam cả 3 miền. Theo quan niệm dân gian, người ta cho rằng ăn cơm rượu vào ngày này (đặc biệt khi đói) sẽ làm cho các loài kí sinh, sâu bọ trong người chết say vì men rượu. Tuy nhiên, rượu nếp ở mỗi vùng lại có sự khác nhau: ở miền Bắc, cơm rượu được nấu bằng gạo nếp với men rượu, ủ trong 2-3 ngày cho ngấm là ăn được. Cơm rượu nếp ở miền Nam thì lại là cơm nếp nguyên miếng vuông vức, thơm ngọt, thường dùng làm món tráng miệng. Còn miền Trung, người ta lại nặn tròn những viên cơm nếp ủ trong men rượu.
2. Bánh gio (bánh tro).
- Đối với người dân miền Bắc bánh gio lại rất được ưa chuộng vào ngày diệt sâu bộ mùng 5 tháng 5. Bánh gio hay còn gọi là bánh tro là loại bánh thuôn dài hoặc hình chóp, có màu nâu vàng trong, được làm từ gạo nếp ngâm với nước tro của các loại lá găng, lá tầm gửi,...sau đó gói trong lá dong rồi đem luộc. Khi ăn bánh vào ngày Tết Đoan Ngọ thì mọi người tin rằng bệnh tật trong người sẽ hết.
- Bên cạnh đó, vào Tết Đoan Ngọ bạn thường ăn rất nhiều đồ có tính nóng, khó tiêu, dễ sinh nhiệt như cơm rượu nếp, mận, vải thiều,... thì bánh gio lại có tính mát, giúp cân bằng, điều hòa cơ thể hiệu quả, giúp bạn ổn định sức khỏe. Các bạn có thể ăn bánh gio với đường hoặc mật ong sẽ ngon hơn.
3. Thịt vịt.
- Ở miền Trung, thịt vịt là món ăn quan trọng trong mâm cơm cúng ngày Tết diệt sâu bọ của họ. Theo phong tục, tập quán thì vào ngày mùng 5/5 âm lịch khí trời nóng bức đồng thời cũng vào mùa thu hoạch, sâu bệnh có nhiều và trong khi đó, thịt vịt lại có tính hàn, giúp cơ thể được giải nhiệt, trở nên mát mẻ hơn. Vì vậy, ăn thịt vịt cũng là một trong những cách để diệt sâu bọ.
4. Trái cây vào mùa.
- Với mong muốn diệt sạch được sâu bọ, giun sán trong hệ tiêu hóa mà chỉ vào ngày 5/5 chúng mới xuất hiện nhiều nhất, dân ta thường lựa chọn những loại quả theo mùa có vị chua ngon nhất và ăn ngay vào buổi sáng sau khi chúng ta thức dậy.
- Đặc biệt, mận, vải thiều, xoài xanh,... là những loại quả luôn luôn được mọi người ưu tiên để ăn vì chúng vừa có vị chua, giúp loại bỏ mầm bệnh và mùa hè vừa đúng là mùa của các loại quả này.
5. Chè trôi nước.
- Nếu miền Bắc phổ biến với bánh tro, miền Trung có vịt quay thì người dân vùng Nam Bộ cũng có món chè trôi nước trong Tết Đoan Ngọ mùng 5/5. Những viên chè tròn, nhiều màu sắc đẹp mắt, được làm từ bột gạo nếp, bên trong có nhân đậu xanh ngòn ngọt. Chè trôi nước thường ăn kèm nước đường và gừng giã nhuyễn và nước cốt dừa sánh mịn, béo ngậy kết hợp cùng chút vừng và lạc đập dập.
Trên đây là chi tiết bài viết Khám phá các món nên ăn trong ngày Tết Đoan Ngọ, Nấu và ăn tin rằng vào ngày diệt sâu bọ sắp tới các bạn sẽ có một vài món ăn gợi ý để cùng gia đình quây quần bên nhau. Và đừng quên đón chờ các bài viết tiếp theo của Nấu và ăn để chúng mình có thể chia sẻ thật nhiều kiến thức bổ ích cùng các món ăn hấp dẫn khác nhé!
Chúc các bạn luôn vui vẻ!